Еўразійскі банк развіцця прагназуе, што эканоміка Беларусі ў 2023 годзе вырасце на 0,3%, а ў 2024-м — на 0,5%. Аналітыкі расказалі, што будзе стрымліваць яе далейшае ўмацаванне.
На колькі і чаму прагназуюць рост эканомікі ў найбліжэйшыя два гады
«Дзякуючы паступовай адаптацыі да санкцый эканамічны спад у Расіі замарудзіцца да 2%, а ў Беларусі чакаецца аднаўленчы рост на 0,3%. Абмяжоўваць дзелавую актыўнасць у Расіі і Беларусі ў 2023 годзе працягнуць павышаная няпэўнасць, цяжкасці ў пастаўках прадукцыі інвестыцыйнага і прамежкавага прызначэння і абмежаванне доступу да перадавых тэхналогій», — тлумачаць у ЕАБР.
Эксперты ў сваім прагнозе выказалі здагадку, што санкцыі ў дачыненні да Беларусі працягнуць дзейнічаць.
«Мяркуецца, што аб’ём экспарту ключавых экспартных тавараў (калію і нафтапрадуктаў) у 2023 годзе будзе паступова аднаўляцца, але ў сілу інфраструктурных абмежаванняў застанецца ніжэйўым за ўзровень 2021 года. Закладваецца захаванне падтрымкі дзяржсектара. Уздзеянне з боку знешняга сектара будзе стрымліваць дзелавую актыўнасць у сувязі з прагназаваным скарачэннем ВУП Расіі і запаволеннем росту сусветнай эканомікі ў цэлым», — кажуць аналітыкі.
У базавым сцэнары мяркуецца аднаўленчы рост беларускага ВУП на 0,3%.
«Гэтаму будзе спрыяць станоўчы ўклад чыстага экспарту, у той час як слабы ўнутраны попыт будзе аказваць паніжальны ўплыў на ВУП. Адаптацыя да санкцыйных абмежаванняў будзе спрыяць паступоваму аднаўленню экспарту, фізічныя аб’ёмы якога могуць паказаць рост пасля скарачэння больш чым на 20% у 2022 годзе, — чакаюць у ЕАБР. — Прагназаванае аслабленне эканамічнай актыўнасці ў Расіі і інфраструктурныя абмежаванні будуць стрымліваць рост паставак тавараў і паслуг за мяжу. У сваю чаргу, унутраны попыт можа працягнуць сціскацца ў сілу цяжкасцяў з пастаўкай інвестыцыйных тавараў, высокай няпэўнасці, скарачэння занятага насельніцтва і аслаблення дынамікі IT-сектара. На фоне слабага ўнутранага попыту дынаміка фізічных аб’ёмаў імпарту застанецца стрыманай у 2023 годзе».
У 2024 годзе ў ЕАБР прагназуюць рост ВУП Беларусі на ўзроўні 0,5%.
«Аднаўленне эканамічнай актыўнасці ў 2023−2024 гг. не кампенсуе цалкам спаду 2022 года ў сілу чаканых працяглых негатыўных наступстваў санкцый. У доўгатэрміновай перспектыве тэмпы эканамічнага росту Беларусі складуць каля 1% у год», — мяркуюць аналітыкі.
Што будзе з цэнамі
Аналітыкі лічаць, што па выніках 2023 года інфляцыя складзе 8%, у 2024-м — 6,8%, а ў гэтым — 15%.
«Дастаткова высокая інфляцыя ў сусветнай эканоміцы працягне рабіць праінфляцыйны ўплыў. Цэнавы ціск акажа працэс перабудовы вытворча-лагістычных ланцужкоў у Расіі і Беларусі. Тым не менш уплыў гэтых фактараў будзе паступова слабець, і рост цэн адчувальна замарудзіцца», — перакананыя ў ЕАБР.
Аналітыкі лічаць, што ў наступным годзе ў Беларусі могуць увесці паслабленні па дзяржрэгуляванні цэн. «Стрымліваць інфляцыю ў 2023 годзе будуць нізкі ўнутраны попыт і запаволенне росту цэн у Расіі. Праінфляцыйны ціск з боку збояў паставак можа зменшыцца ў 2023 годзе, аднак наўрад ці будзе цалкам вычарпаны, — мяркуюць аналітыкі. — Падтрымліваць рост цэн на узроўнях, вышэйшых за мэтавы арыенцір 6%,
таксама будуць высокія інфляцыйныя чаканні».
Які прагноз па курсе рубля і стаўцы рэфінансавання
Сярэднегадавы курс даляра прагназуюць у 2023-м на ўзроўні 2,75 беларускага рубля, а ў 2024-м — 2,98 рубля (у 2022-м — 2,64 рубля). Сярэдні курс да расійскага рубля ў 2023 годзе чакаецца блізу 4 беларускіх рублёў за 100 расійскіх, як і на канец 2022 года.
Стаўка рэфінансавання, да якой прывязаныя некаторыя банкаўскія крэдыты, у 2023 годзе, на думку аналітыкаў ЕАБР, можа скласці 11,2%, а ў 2024-м — 9,6%. Цяпер гэты паказчык — 12%.
Якія рызыкі бачаць эксперты для беларускай эканомікі
«Хуткасць наладжвання вытворча-лагістычных ланцужкоў застаецца ключавым фактарам няпэўнасці. Захоўваецца рызыка зацягвання гэтага працэсу, што можа прывесці да паглыблення рэцэсіі ў беларускай эканоміцы ў 2023 годзе і захавання спаду ў 2024 годзе. Неспрыяльнае развіццё падзей наўрад ці прывядзе да рэзкага падзення ВУП, аднак эканамічныя паказчыкі знізяцца», — прагназуюць у ЕАБР.
Што будзе з эканомікай сёлета
Згодна з прагнозам ЕАБР, сёлета ВУП Беларусі можа абрынуцца на 4,6%.
«Падтрымку эканамічнай актыўнасці сёлета аказалі: узрослая цэнавая
канкурэнтаздольнасць экспартаваных беларускіх тавараў — дзякуючы аслабленню беларускага рубля да расійскага, павелічэнню крэдытавання дзяржсектара, а таксама
пашырэнню выдаткаў бюджэту», — адзначаюць у ЕАБР.